بستهبندی جزء لازم و ضروری یک محصول است که شناساندن و نگهداری محصول را از تولید تا مصرف بر عهده دارد. علم طراحی بستهبندی علم، هنر و فناوری محافظت از محصول برای نگهداری، انبارش، انتقال و توزیع، ذخیره، فروش و استفاده از آن است به گونهای که از سویی کمترین آزار در حین تولید تا مصرف به محتوای محصول و از سوی دیگر به محیط زیست وارد گردد. به همین دلیل است که امروزه استفاده از دستگاه بسته بندیاز اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بستهبندی شامل مراحل طراحی، ارزیابی، و تولید بستهها میشود. بستهبندی بهطور بسیار جامعی بر زندگی سایه افکندهاست، بهطوریکه در اطراف خود آن را مشاهده میکنیم. از اقلام مواد غذایی و دارویی گرفته تا کالاهای مصرفی و لوازم خانگی و کالاهای صنعتی و استراتژیک مانند محصولات پتروشیمی همه با بستهبندی مرتبط هستند. وظیفه اصلی بستهبندی محافظت از محصول است. بستهبندی با برچسبهای استاندارد این امکان را میدهد تا متوجه شویم چه نوع محصولی داخل بسته قرار دارد و شرایط حفظ و نگهداری آن چگونه است. سازمان جهانی استاندارد (ISO) و سازمانهای معتبر و ملی استاندارد کشورهای پیشرفته گامهای مهمی در تدوین استانداردهای بستهبندی و مشخصات فنی آن برداشتهاند. طراحی بستهبندی شامل طراحی فیزیک بستهبندی و گرافیک آن است. طراحی بستهبندی باید زیرگروه طراحی محصول باشد به گونهای که به طراحی بستهبندی به عنوان جزئی از کمپین عملیات طراحی محصول نگریسته شده و همپای آن شروع شود و انجام یابد.
مصارف بستهبندی
بستهبندی در صنعت کاربرد فراوانی دارد و به دستههای مختلف تقسیم میشود:
بستهبندی ساده و عمومی همچون بستهبندی لوازم منزل جهت جابجایی، گاهی این بستهبندی جنبه زیبایی محصولات را دارد که با بکارگیری از تلفیق صنعت و طراحی بستهبندیهای زیبایی جهت جلب توجه مشتری انجام میپذیرد.
حالت دیگر بستهبندیهایی است که جهت حمل و نقل کالاها انجام میپذیرد که جهت حفاظت کالا در برابر فشارهای احتمالی گرد و غبار رطوبت انجام میپذیرد. در این نوع بستهبندی استحکام بستهبندی از ضروریات میباشد که همچنین باعث چیدمان مناسب تر کالاها در حمل و نقل و انبار کردن میشود
بستهبندی مناسب بار، تأثیر مستقیمی با سلامت بار و صرفه جویی در هزینههای حمل و نقل دارد.
اهداف بسته بندی
اهداف بسته بندیاز یک استراتژی بازاریابی یکپارچه، به منظور جلب توجه خریدار و مصرف کننده تبعیت می کند. بسیاری از مصرف کنندگان قبل از هر گونه خریدی، کالای مورد نظر را با بسته بندیآن قضاوت می کنند. یکی از اهداف بسته بندی، هویت دهی به محصول است. به عنوان مثال بطری Coca Cola را در نظر بگیرید، برند کوکا فوراً قابل تشخیص است و این محصول را به سمت شهرت جهانی سوق می دهد. در بسیاری از موارد، تمرکز بر اهداف بسته بندی آنقدر مهم است که هزینه ای بیش از خود محصول دارد تا جایی که برخی از صاحبنظران بازاریابی اعتقاد دارند که بسته بندی باید در بین اهداف چهار P بازاریابی قرار گیرد. یکی دیگر از دستگاه هایی که در مراحل پایانی از آن استفاده می شود، دستگاه چسب زناست که به ویژه برای کارتن ها کاربرد دارد.
کارتن بستهبندی
امروزه بستهبندی توسط کارتن رواج بیشتری یافته و این سبک از بستهبندی یکی از استانداردترین روشها در جهان میباشد، کارتنهای بستهبندی با توجه به اجناسی که در داخل آنها برای بستهبندی قرار میگیرند، در ابعاد، اندازهها و انواع مختلفی طراحی و ساخته میشوند، کارتنهای بستهبندی از لحاظ نوع ساخت نیز متفاوت بوده و از انواع کارتنی چندلایه گرفته تا پلاستیکی تنوع دارند. مهمترین دستهبندی برای کارتنهای بستهبندی را میتوان در ساختار زیر بیان کرد:
- کارتن فریت
- کارتن اسباب کشی
- کارتن اداری
روش کار و بیس این سه نوع کارتن یکسان بوده و تفاوت اصلی آنها در فناوری ساخت آنها میباشد، برای مثال کارتن فریت بار معمولاً دارای مقاومت بالاتری بوده و در مدلهای ۳٬۴ و ۵ لایه ساخته میشوند. این نوع از کارتن بستهبندی نسبت به ضربه دارای مقاومت بالاتری بوده و طبعاً قیمت بالاتری نیز دارند. کارتن اداری و کارتن اسباب کشی همسانی بالاتری داشته و فناوری ساخت بسیار شبیه تری دارند، از این نوع کارتنها برای مصارف عمومی مانند بستهبندی لوازم و حمل اسباب و اثاثیه استفاده میشود. در کارتن فریت بار چون ممکن است بار چند مدت در کارتن باقی بماند برای همین نوع فلوت برای ساخت کارتن باید دارای استحکام بالایی باشد برای همین از فلوت ریز و محکم استفاده میشود ولی در مورد کارتن اسباب کشی قضیه به صورت دیگری میباشد و کارتن به دو صورت میتواند استفاده شود کارتن ۳ لایه برای اجناس سبک و کارتن ۵ لایه برای اجناس سنگین مثل کتاب و شکستنی و در مورد کارتن اداری از دو مدل کارتن در ابعاد بزرگ استفاده میشود و چون وسایل اکثراً سنگین هستند از کارتن ۵ لا استفاده میشود. برای توضیح بیشتر خدمت شما کارتنها از نظر استفاده در زمینههای مختلف خود درجهبندی میشوند برای مثال برای اسباب کشی از اسباب کشی که کارتنی ۵ لایه با کرافت متوسط میباشد استفاده میشود و برای ارسال بار به خارج از کارتن مخصوص فریت بار که کارتن ۵ لایه با کرافت سنگین و دارای فلوت اضافه استفاده میگردد و همانطور که اشاره شد برای هر نوع بستهبندی کارتن با فلوتینگ مخصوص جنس مورد نظر استفاده میشود.
قیمت فاکتور بسیار مهم می باشد که ممکن است تمامی تصمیمات شما را تحت تاثیر قرار دهد. فاکتورهای مهمی در قیمت دستگاه های بسته بندیدخیل هستند که در هنگام مقایسه قیمت باید به آنها توجه کنید. گارانتی دستگاه ها، خدمات پس از فروش ،جنس و برند قطعات اصلی استفاده شده در دستگاه ، ظرفیت تولید نحوه نگهداری تعمیرات و بسیاری موارد دیگر را حتما در نظر داشته باشید.
منبع: ویکی پدیا